صنایع دستی:از جمله صنایع دستی در گوکه حصیر بافی بود .قبل از آمدن فرش و گلیم وموکت و غیره مردم گوکه زیر اندازشان را خودشان تهیه می کردند.این زیر انداز حصیر بود که در اندازه های مختلف بافته می شد.در این مجال به شرح حصیر بافی پرداخته می شود.
یک تالار که با حصیر فرش شده است "یاد با آن روزگاران یاد باد"
دستگاه حصیربافی: این دستگاه شامل 4 قطعه چوب می‌باشد که مانند 4 گوشه یک مستطیل به صورت عمودی در زمین فرو می‌روند، و نیز دو قطعه چوب افقی که چوب های عمودی را مانند یک قاب به یکدیگر متصل می‌کنند.
برای دیدن عکس ها در سایز بزرگ روی آن کلیک کنید.
وته: وته شانه دستگاه است و وسیله‌ای چوبی است به پهنای حدود 18 تا 20 سانتی‌متر و به طول یک متر و یا کمی بیشتر و به قطر تقریبی 5/2 تا 3 سانتی متر از چوب نسبتا سنگین که در طول آن یک ردیف سوراخ‌هایی با فاصله حدود 4 سانتی‌متر از هم جهت عبور تارها ایجاد شده است. از وته برای کوبیدن و فشردن پودها استفاده می‌شود.
کتله: چهارپایه‌ای است که بافنده هنگام بافت بر روی آن می‌نشیند.
داره: نوعی داس که در زبان محلی بدان داره گویند و برای بریدن قسمتهای اضافی الیاف به کار می رود.
سوزن: سوزن بلند به طول 10 سانتی متر جهت اتصال رشته‌های تابیده شده.
مواد اولیه:
سیم: گیاه سوف یا سیم یا سوم به صورت لوله‌ای با قطر 1 تا 2 سانتی‌متر و گاهی نیز کمتر و به درازای 50/1 تا 70/1 سانتی‌متر و بعضی اوقات به 2 متر هم می‌رسد و به صورت وحشی در مرداب‌ها و آب‌بندان‌ها و چپرها می‌روید. این گیاه، گرد سوزنی و استوانه‌ای توپر و اسفنجی است که رنگ آن در ابتدا سبز و پس از خشک شدن کرم شکلاتی است. برای بافتن حصیر سوف را بریده و جلوی آفتاب به صورت دسته‌ای گذاشته تا خشک شود. دلیل خشک کردن سوف در آفتاب این است که حصیر سفید درآید، در غیر این صورت رنگ حصیر سیاه می‌شود.
گیاه سیم قبل از بریده شدن
لی: لی یا گالی از جمله گیاهانی است، که به خودی خود رشد کرده و نیاز به مراقبت ویژه‌ای ندارد و در کنار مرداب‌ها نیز کنار ساحل به راحتی قابل تهیه است. اوایل فصل تابستان زمان چیدن این گیاه و خشک کردن آن می‌باشد. بهترین محل برای نگهداری گیاه خشک شده لی، در پشت‌بام خانه‌های روستایی است. زیرا گرمای موجود در آن فضا از تغییر رنگ و پوسیدگی الیاف بر اثر رطوبت موجود در هوای گیلان جلوگیری می‌کند .پس از خشک کردن الیاف، رنگ‌های موردنیاز تهیه و برخی الیاف رنگ آمیزی می‌شوند. الیاف مناسب برای بافت، به سه دسته تقسیم می شوند: الیاف ریز جهت تهیه ریسه و اتصال نوارها به یکدیگر- الیاف متوسط جهت بافت نوار اولیه و تهیه انواع تولیدات-الیاف درشت برای تهیه بافته‌های داری که از ارزش و ظرافت کمتری در بافت برخوردار است.
کنف: بذر کنف در بهار کاشته می شود. وقتی که ساقه و برگ کنف زرد و تخم آن سیاه می‌شود، نشانه رسیدن است. پس از برداشت یکی دو روز در خشکی می‌خوابانند تا پلاس بخورد. بعد آن را مدتی در آب برکه و مرداب می‌خوابانند تا پوست بدهد و آماده پوست‌کشی شود .پس از پوست‌کشی آن را می‌شویند و آویزان می‌کنند تا خشک شود .از تارهای کنفی برای چله‌کشی حصیر استفاده می‌شده است. البته امروزه به علت سختی تهیه کنف اغلب از نخ‌های پنبه‌ای استفاده می‌شود.
البته لازم به ذکر است که قبل از کنف زنها با استفاده از گیاه لی طناب بلندی به نام لو درست می کردند و در چله کشی حصیر از لو استفاده می کردند.بعد ها کنف جایگزین لو شد و نخ کنفی را به نام قاطمه به صورت آماده از بازار خریداری می کردند.
در حصیربافی علاوه بر این گیاهان، گاهی از کلوش (ساقه برنج) در تهیه حصیرهای کوچک و کم‌بها و جارو، و از گیاه کولر در حصیرهای دیواربند استفاده می‌شود.
مراحل بافت زیرانداز حصیری:
چله‌کشی: مرحله چله‌کشی، توسط دو نفر انجام می‌گیرد. به این صورت نخ کنفی آماده شده به صورت طولی از زیر و روی چهارچوب آماده شده عبور کرده و در میانه راه از میان سوراخ های شانه (وتّه) می‌گذرد.
بافت: بافت هم، به صورت انفرادی و هم 2نفره از دو طرف دستگاه انجام می‌گیرد. بدین صورت که، یک نفر بافنده در ابتدای دار بر روی کتله می‌نشیند و با کشیدن شانه و کنترل نقشه بر بافت نظارت می‌کند و نفر دوم در انتهای چله پودها را با توجه به نقشه لابه‌لای تار می‌نشاند. این نوع دار قابلیت بافت 8 متر حصیر را داشته و بافت آن در مدت یک روز توسط دو بافنده حرفه‌ای امکان پذیر می‌باشد.در انتها و پایان کار بر روی دو طرف حاشیه حصیر که به زبان محلی به آن "کوب" می‌گویند، بافتی به نام ختک یا خطک، جهت استحکام لبه‌ها انجام می‌شود .سپس قسمتهای اضافی توسط داره بریده می‌شود.
کلمات کلیدی:
